หน้าหนังสือทั้งหมด

สมัยภักติในประวัติศาสตร์อินเดีย
81
สมัยภักติในประวัติศาสตร์อินเดีย
3.1.10 สมัยภักติ เป็นสมัยที่พวกมองโกล ทายาทพระเจ้าเจงกิสข่านทรงพระนามว่า พระเจ้าไทมูร์ บุกเข้า โจมตีอินเดียได้เมืองเดลฮี และกวาดต้อนผู้คนไปเป็นเชลยจำนวนมาก ต่อจากนั้นก็ถูกรุกราน โดยพวกมุสลิมเผ่ามองโกล
ในสมัยภักติ ชาวมองโกลภายใต้การนำของพระเจ้าไทมูร์ได้โจมตีอินเดียและบังคับประชาชนในการนับถือศาสนาอิสลาม ส่งผลให้ศาสนาฮินดูตกต่ำ แต่ก็ยังคงมีรากฐานที่มั่นคง พระเจ้าอักบาร์ทรงเปิดโอกาสให้มีการนับถือศาสนาอ
ฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบัน
83
ฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบัน
ฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบันนี้คือ คนรุ่นใหม่ที่ได้รับการศึกษา ไม่ใคร่ สนใจเลื่อมใสศรัทธา ส่วนผู้ที่ยังคงปฏิบัติตามลัทธิ พิธีกรรมอย่างเคร่งครัดได้แก่ นักบวช พราหมณ์ที่สืบเชื้อสายตามนิกายที่นับถ
เนื้อหาเกี่ยวกับฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบันที่คนรุ่นใหม่ไม่สนใจ แต่กลุ่มนักบวชยังปฏิบัติตามพิธีกรรมอย่างเคร่งครัด ศาสนานี้ขาดศาสดาที่ชัดเจนและมีผู้แต่งคัมภีร์สำคัญอย่างเช่น วยาสะ ที่รวบรวมคัมภ
ประวัติของนักปรัชญาและผู้นำลัทธิในศาสนาฮินดู
84
ประวัติของนักปรัชญาและผู้นำลัทธิในศาสนาฮินดู
2. วาลมีกิ เป็นฤๅษีผู้แต่งมหากาพย์รามายณะ สันนิษฐานว่าเกิดประมาณปลาย ศตวรรษที่ 4 และต้นศตวรรษที่ 3 ก่อน ค.ศ. 3. โคตมะ หรือ เคาตมะ ผู้ตั้งลัทธินยายะ เกิดประมาณ 550 ปีก่อน ค.ศ. 4. กณาทะ ผู้ตั้งลัทธิไวเศ
บทความนี้เล่าถึงประวัติและความสำคัญของนักปรัชญาและผู้นำลัทธิที่สำคัญในศาสนาฮินดู ตั้งแต่ วาลมีกิ ผู้แต่งมหากาพย์รามายณะ จนถึง รามานุชาจารย์ ผู้นำลัทธิไวษณพ ซึ่งเน้นหลักการปรัชญาที่เกี่ยวข้องกับการมีอย
คัมภีร์สำคัญในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
85
คัมภีร์สำคัญในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
19. รามกฤษณะ เป็นผู้นำทางความรู้และการปฏิบัติ เป็นผู้จัดให้มีขบวนการราม- กฤษณะมิชชัน แม้ท่านจะไม่ได้ตั้งขึ้นเอง แต่สวามีวิเวกานันทะ สรัสวดี ก็ตั้งขึ้นเพื่อ เป็นเครื่องอนุสรณ์ถึงท่าน อยู่ระหว่างปี พ.ศ.
รามกฤษณะเป็นผู้นำทางความรู้และการปฏิบัติ คัมภีร์ในศาสนาพราหมณ์-ฮินดูแบ่งออกเป็น 4 ส่วน ได้แก่ ฤคเวท, ยชุรเวท, สามเวท และ อถรรพเวท โดยแต่ละคัมภีร์มีความสำคัญและลักษณะเฉพาะ มีประวัติที่สืบทอดมาจากคำสอนข
คัมภีร์อุปปุราณะ และอุปเวท
89
คัมภีร์อุปปุราณะ และอุปเวท
คัมภีร์อุปปุราณะ 18 เรื่อง คือ 1. อาทิ 7. นันทิเกศวร 13. มเหศวร 2. นรสิงหะ 8. อุศนัส 14. ปัทมะ 3. วายุ 4. ศิวธรรม 9. กบิล 15. เทวะ 10. วรุณ 16. ปราศระ 5. ทุรวาศา 11. สามพะ 17. มรีจะ 6. นารท 12. กาลิกะ
คัมภีร์อุปปุราณะ ประกอบด้วย 18 เรื่องที่สำคัญ เช่น อาทิ, นรสิงหะ, และมเหศวร มีการศึกษาวิชาอุปเวทที่เกี่ยวกับอายุรเวท, คานธรรพเวท และธนุรเวท พร้อมทั้งการบูชาเทพเจ้าตามนิกายต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมีหลักคำสอ
หลักอาศรม 4: ขั้นตอนการดำเนินชีวิตของชาวฮินดู
90
หลักอาศรม 4: ขั้นตอนการดำเนินชีวิตของชาวฮินดู
3.4.1 หลักอาศรม 4 หมายถึง ขั้นตอนการดำเนินชีวิตของชาวฮินดู เฉพาะที่เป็น พราหมณ์วัยต่าง ๆ โดยกำหนดเกณฑ์อายุคนไว้ 100 ปี แบ่งช่วงของการใช้ชีวิตไว้ 4 ตอน ตอน ละ 25 ปี ช่วงชีวิตแต่ละช่วงเรียกว่า อาศรม (วั
หลักอาศรม 4 ของชาวฮินดูแบ่งช่วงชีวิตเป็น 4 ตอน ไดแก่ พรหมจรยอาศรม (8-25 ปี), คฤหัสถาศรม (25-50 ปี), วานปรัสถาศรม (50-75 ปี) ในแต่ละช่วงมีการกำหนดภารกิจและหน้าที่เพื่อการพัฒนาตนเองและชุมชน ผู้ที่สำเร็จ
ประวัติศาสตร์ของศาสนาเชนในอินเดีย
112
ประวัติศาสตร์ของศาสนาเชนในอินเดีย
พ.ศ. 299 พ.ศ. 311 พ.ศ. 643 พ.ศ. 743 พ.ศ. 1057 พ.ศ. 1093 พ.ศ. 1183 พ.ศ. 1193 พระเจ้าอโศกมหาราชแห่งศาสนาพุทธ ได้พระราชทานถ้ำ 5 แห่ง แก่ ศาสนาเชน “ตราบเท่าที่ดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ยังดำรงอยู่” สัมปรา พระ
บทความนี้เสนอประวัติศาสตร์ของศาสนาเชนในอินเดีย โดยเริ่มจากพระเจ้าอโศกมหาราชผู้มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนศาสนานี้ ซึ่งได้มอบถ้ำ 5 แห่งแก่ศาสนาเชน สืบต่อด้วยการสร้างโบสถ์และวัดเชนในหลายภูมิภาค รวมถึงการถ
ศาสนาเชน: การเอาชนะกิเลสและอหิงสา
113
ศาสนาเชน: การเอาชนะกิเลสและอหิงสา
พ.ศ. 1840-1841 เมื่อได้ครองราชย์ก็สั่งให้ฆ่าชาวเชนอย่างปราศจากเมตตา พวกหัวหน้า เช่นจะถูกทรมานจนตาย และให้ทำลายวัดเชนด้วย อาลา-อุด-ดิน แห่งศาสนาอิสลาม มีชัยเหนือแคว้นคุชรัต สั่งให้ ทำลายพวกเชนอย่างกว้า
ศาสนาเชนเป็นศาสนาที่สำคัญในเรื่องการไม่เบียดเบียนกันและการเอาชนะกิเลส ซึ่งถือว่าเป็นตัวร้ายที่นำความทุกข์มาสู่สรรพชีวิต เชนสอนให้ทุกคนเอาชนะกิเลสโดยเฉพาะในด้านการทุกรูปแบบของร่างกายเพื่อให้กิเลสนั้นลด
การออกผนวชของมหาวีระ
116
การออกผนวชของมหาวีระ
4.2.3 ทรงดำริที่จะออกผนวช เมื่อมหาวีระมีพระชนมายุได้ 28 พรรษา มีเหตุการณ์อันน่าเศร้าสลดเกิดขึ้น พระ ราชบิดาและพระราชมารดาสิ้นพระชนม์ในระยะติด ๆ กัน ไม่ใช่เพราะประสบอุบัติเหตุหรือถูก จนสิ้นพระชนม์ ปลงพ
เมื่อมหาวีระสูญเสียพระราชบิดาและพระราชมารดา เขาจึงตัดสินใจออกผนวชเป็นการไว้อาลัย โดยมีการถือปฏิญาณ 12 ปี ในการบำเพ็ญพรตและไม่นำพาเกี่ยวกับการแต่งกาย แม้จะถูกห้ามจากพระเชฏฐภาดา แต่เขายังคงยืนยันในปฏิญา
การเผยแพร่คำสอนของพระมหาวีระ
117
การเผยแพร่คำสอนของพระมหาวีระ
กับความทุกข์ทรมานหรือปัญหาอุปสรรคเท่าใดก็ตาม ไม่เคยทิ้งปฏิญาณหรือเผลอตัวพูดเลย ดังจะเห็นได้จากเหตุการณ์ต่างๆ ในระหว่างนั้น เช่น คราวหนึ่งระหว่างที่ท่องเที่ยวไป พระมหาวีระมาถึงทุ่งหญ้าใกล้หมู่บ้านแห่งห
เนื้อเรื่องกล่าวถึงพระมหาวีระที่เผชิญกับความยากลำบากและไม่ละทิ้งปฏิญาณของตนแม้ในความทุกข์ทรมาน ท่านไม่พูดตอบโต้เมื่อถูกทำร้ายจากคนเลี้ยงแกะ และในการตัดสินใจปฏิญาณหลังจาก 12 ปี ท่านได้ค้นพบคำตอบชีวิตที
ศาสนาเชน: การเดินทางสู่การหลุดพ้น
118
ศาสนาเชน: การเดินทางสู่การหลุดพ้น
ฟังพระองค์ในกาลต่อมาพูดว่า “พระองค์เป็นนักพูดที่ยิ่งใหญ่ พระองค์ทรงพูดความจริง” มา เป็นเวลานานจนกลายมาเป็นสาวกของพระองค์เป็นจำนวนมาก พระมหาวีระทรงตั้งศาสนาใหม่เรียกว่า ศาสนาเชน ศาสนาของผู้ชนะ อันนี้เป
พระมหาวีระทรงเป็นผู้ก่อตั้งศาสนาเชนที่เน้นการเอาชนะตนเองและการค้นหาความหลุดพ้นในตัวเอง โดยทรงรับหลักการของกรรมและสังสารวัฏจากศาสนาพราหมณ์ แต่ทรงปฏิเสธระบบวรรณะและการอ้อนวอนในศาสนานั้น ศาสนาเชนมีสาวกที
หลักคำสอนและคัมภีร์ของศาสนาเชน
120
หลักคำสอนและคัมภีร์ของศาสนาเชน
ได้จัดพิมพ์เป็นหนังสือ 45 เล่ม โดยแบ่งแยกออกเป็นอังคะ 11 เล่ม เป็นฤทธิวาท 1 เล่ม เป็น อุปางคะ 11 เล่ม เป็นมูลสูตร 4 เล่ม เป็นเจตสูตร 6 เล่ม เป็นคูสิกะสูตร 2 เล่ม เป็นปกัณกะ 10 เล่ม ตามหลักฐานปรากฏว่าไ
บทความนี้กล่าวถึงการจัดพิมพ์หนังสือของศาสนาเชน รวม 45 เล่ม แบ่งออกเป็นหลายหมวดหมู่ และการจารึกคัมภีร์อาคมะในอักษรปรากฤต นอกจากนี้ยังอธิบายถึงหลักคำสอนสำคัญ 3 หลัก ในที่นี้เน้นที่อนุพรต 5 ข้อ โดยเฉพาะห
การจำแนกกลุ่มสิ่งมีชีวิตในศาสนาเชน
121
การจำแนกกลุ่มสิ่งมีชีวิตในศาสนาเชน
2) กลุ่มที่มีประสาทหรืออินทรีย์ 4 พวกนี้จะไม่มีประสาทหู กลุ่มนี้จะรวมเอาพวก แมลงขนาดใหญ่ไว้แทบทั้งหมด เช่น แมลงวัน ตัวต่อและผีเสื้อ 3) กลุ่มที่มีประสาทหรืออินทรีย์ 3 พวกนี้จะไม่มีประสาทตาและประสาทหู ไ
เนื้อหานี้กล่าวถึงการจำแนกกลุ่มของสิ่งมีชีวิตและความเชื่อในศาสนาเชน โดยมีการจัดกลุ่มตามประเภทของประสาทที่มีอยู่ เช่น กลุ่มที่ไม่มีประสาทหูหรือประสาทตา กลุ่มที่มีเพียงประสาทสำหรับสัมผัสเท่านั้น รวมถึงแ
หลักธรรมในศาสนาเชน
122
หลักธรรมในศาสนาเชน
อชีวะ หรือสสาร ประกอบด้วยองค์ประกอบขั้นพื้นฐาน 5 ประการ คือ การเคลื่อนไหว (ธัมมะ) การหยุดนิ่ง (อธัมมะ) อวกาศ อากาศ) สสารและกาล ทั้งหมดเป็นนิรันดร (ปราศจาก การเริ่มต้น) และทั้งหมดยกเว้นวิญญาณ (ชีวะ) เป
อชีวะหรือสสารมีองค์ประกอบ 5 ประการ ได้แก่ การเคลื่อนไหว, การหยุดนิ่ง, อวกาศ, อากาศ, และกาล ซึ่งทั้งหมดเป็นนิรันดร โดยชีวะหรือวิญญาณเป็นสิ่งมีชีวิตที่หลุดพ้นจากสสาร เมื่อวิญญาณหลุดพ้นจะไปอยู่ในเอกภาพที
ความรู้และความประพฤติชอบในศาสนาเชน
123
ความรู้และความประพฤติชอบในศาสนาเชน
1. สัมยัคทรรศนะ : ความเห็นชอบ ความเห็นชอบ ได้แก่ ความเห็นถูกและมีความเชื่ออย่างแน่นแฟ้นว่าศาสดาจารย์ ทั้งหลายผู้เป็นบรรพบุรุษของเชนนั้นแม้เดิมท่านเป็นปุถุชน แต่อาศัยการที่ท่านมีความเพียร แรงกล้ายิ่งกว
เนื้อหาพูดถึงหลักการสำคัญในศาสนาเชน โดยแบ่งออกเป็นสามส่วนหลัก ได้แก่ สัมยัคทรรศนะ (ความเห็นชอบ) ที่ชี้ให้เห็นความสำคัญของบรรพบุรุษที่มีความเพียรในการพัฒนาตนเองให้หลุดพ้นจากทุกข์; สัมยัคชญาณ (ความรู้ชอ
มหาพรตและความประพฤติชอบในศาสนาเชน
124
มหาพรตและความประพฤติชอบในศาสนาเชน
2) ธรรมสำหรับนักพรต เรียกว่า “มหาพรต” มี 5 ประการเหมือนกับ อนุพรตของผู้ครองเรือน แต่ให้เพิ่มการปฏิบัติให้เคร่งครัดยิ่งขึ้น โดยเฉพาะข้อ 4 หมายถึง การเว้นจากกามโดยสิ้นเชิง สำหรับข้อ 1 อหิงสานั้น นักพรตเ
มหาพรตเป็นทางปฏิบัติสำหรับนักพรตในศาสนาเชนที่มีข้อกำหนดเข้มงวดกว่าอนุพรต โดยเฉพาะการเว้นจากกาม การมีอหิงสาและการระมัดระวังในการดำเนินชีวิตเพื่อลดการทำร้ายสัตว์ นักพรตต้องเคร่งครัดปฏิบัติหลักธรรม 4 ข้อ
การบรรลุโมกษะในศาสนาเชน
125
การบรรลุโมกษะในศาสนาเชน
น่าสะพรึงกลัว ส่วนการที่จะพ้นทุกข์ได้ก็ต่อเมื่อบรรลุโมกษะแล้วเท่านั้น ดังนั้นโมกษะหรือ ความหลุดพ้นจากกิเลส จึงเป็นจุดหมายสูงสุดของศาสนาเชน ชาวเซนปฏิบัติธรรมอย่าง เคร่งครัดก็เพื่อเข้าถึงโมกษะ ภูมิที่พ้
เนื้อหาอภิปรายเกี่ยวกับการบรรลุโมกษะในศาสนาเชน ซึ่งเป็นจุดหมายสูงสุดของศาสนานี้ ชาวเชนประพฤติธรรมเพื่อเข้าถึงโมกษะ โดยประกอบด้วยหลักการสำคัญ เช่น สัมยัคทรรศนะ การเห็นชอบต่อคำสอนของศาสดา และการปฏิบัติต
นิกายในศาสนาเชน
126
นิกายในศาสนาเชน
วัตถุแห่งความฝันเหล่านี้เขามักจะจำลองไว้ด้วยเงินภายในวัดหรือตามริมท่าแม่น้ำคงคา ในวัดเซนทุกวัดต้องมีวัตถุเหล่านี้ประจำ แต่บางวัดยังมีเปลซึ่งถือว่าเป็นเปลของมหาวีระ พอถึง วันแห่ก็นำสิ่งเหล่านี้ออกมาแห่
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับนิกายต่าง ๆ ในศาสนาเชน รวมถึงการปฏิบัติและแนวทางการศึกษาที่แตกต่างออกไปหลังจากพระมหาวีระนิพพาน โดยแบ่งออกเป็น 2 นิกายหลัก คือ นิกายทิฆัมพรและนิกายเศวตัมพร พร้อมอธิบายวิธีการปฏิ
เปรียบเทียบข้อปฏิบัติของพระนิกายทิฆัมพรและเศวตัมพร
127
เปรียบเทียบข้อปฏิบัติของพระนิกายทิฆัมพรและเศวตัมพร
เพราะผู้ที่เข้ามาบวชพิจารณาเห็นว่าตนยังมีความละอายใจที่ต้องเที่ยวไปโดยไม่มีชิ้นผ้าปกปิดกาย นิกายเศวตัมพรส่วนมากอาศัยอยู่ทางภาคเหนือของสาธารณรัฐอินเดีย อันเป็นแถบที่มีอากาศ หนาวมากกว่าทางตอนใต้ของประเท
การบวชในนิกายเศวตัมพรและทิฆัมพรมีความแตกต่างกัน ทั้งในวิธีการและข้อกำหนดการปฏิบัติ ศึกษาข้อปฏิบัติของทั้ง 2 นิกายรวมถึงวิธีการสังเกตวัดที่มีนิกายต่างกัน เช่น การดูองค์พระตีรถังกร ซึ่งนิกายหนึ่งมีการแต
ข้อวัตรปฏิบัติในศาสนาเชน
128
ข้อวัตรปฏิบัติในศาสนาเชน
4. ต้องรักษาความสะอาดภายใน 5. ต้องรักษาความหมดจด 6. ต้องรักษาความหมดจดในการครอบครองเป็นเจ้าของสิ่งต่าง ๆ 7. ต้องให้อภัย 8. ต้องไม่ยึดมั่นถือมั่น 9. ต้องใจดี 10. ต้องพูดดี 11. ต้องช่วยคุ้มครองทุกชีวิต
ศาสนาเชนมีข้อวัตรปฏิบัติที่น่าสนใจจำนวน 7 อย่าง ซึ่งรวมถึงการรักษาความสะอาดภายในและการให้อภัย นอกจากนี้ยังส่งเสริมความหมดจด ไม่ยึดมั่นถือมั่น การพูดดี และการช่วยคุ้มครองชีวิต โดยมีการปฏิบัติที่บรรพชิต